نکاتی در مورد سلامت غذای نذری
شنبه 16 دی 1402
این روزها شیعیان و ارادتمندان به مکتب عاشورا در سراسر کشور به روش‌های مختلف ازجمله با حضور در مساجد، تکایا و هیئت‌های عزاداری، همچنین تهیّه و توزیع غذای نذری محبّت و عشق خود را نسبت به امام حسین (ع) نشان می‌دهند.
در خصوص غذای نذری لازم است توجّه داشته باشیم که تهیّه، توزیع و نگهداري غذاي نذري راه و رسم خاصّ خودش را دارد. باید به ذهن بسپاریم که در تهیّۀ غذای نذری زمانی نذر به معنی واقعی ادا می‌شود که با تهیّۀ غذای سالم چه از نظر بهداشتی و چه از نظر تغذیه‌ای حفظ سلامت کسانی که این غذاها را مصرف می‌کنند در نظر گرفته شود. بنابراين براي آماده کردن و مصرف غذاهای نذری بايد توجّه ويژه‌اي داشت.
از آنجا که اين غذاها اغلب در حجم زياد پخته مي‌شوند و مراحل آماده‌سازي آن‌ها نیز ممكن است از چند روز قبل صورت گرفته باشد و در روز تهیّۀ غذا صرفاً اجزاي غذا با هم تركيب می‌شوند، از این رو احتمال فاسد شدن آن‌ها بيشتر از غذاهاي ديگر است و لازم است که در زمینۀ نگهداری موادّ اولیه آن‌ها دقّت بیشتری شود.
با توجّه به اینکه مصرف‌کنندگان غذای نذری از گروه‌های مختلف سنّی‌ای هستند که ممکن است دچار بیماری‌هایی نظیر بیماری‌های قلبی عروقی، دیابت، پُرفشاری خون یا چاقی باشند و اینکه اعتقاد مردم نسبت به متبرّک بودن این غذاها باعث می‌شود که در بسیاری از موارد افراد پرهیز غذایی خود را نادیده بگیرند، بنابراین توصیه می‌شود که غذای نذری به‌صورت کم‌چرب تهیّه شود و تا حدّ امکان از سرخ کردن غذاها اجتناب شود. در مواردی که نیاز به سرخ کردن موادّ غذایی وجود دارد از روغن مایع مخصوص سرخ کردن و آن هم به مقدار کم استفاده شود. بسیار مهمّ است که موادّ اولیۀ تهیّۀ غذا به‌خصوص گوشت و مرغ از مکان‌های بهداشتی تهیّه شود و موقع خرید به تاریخ تولید و انقضای محصولات غذایی توجّه شود. بهتر است غذاها به‌صورت کم‌نمک و نوشیدنی‌ها نیز به‌صورت کم‌شیرین آماده شوند. از آنجا که سبزی‌ها غنی از انواع ویتامین‌ها و سرشار از فیبر هستند -که برای سلامتی مفیدند- و نقش مهمّی در پیشگیری از ابتلا به بیماری‌های مزمن دارند، از این رو پیشنهاد می‌شود غذاهای مختلفی که حاوی انواع سبزی‌ها هستند به عنوان غذای نذری طبخ و توزیع شوند.
غذای نذری طبخ و توزیع شوند.
چنانچه نذر شما توزیع شیر است، توصیه می‌شود از شیر کم‌چرب و ساده (و نه شیر کاکائو یا شیر شکلاتی و...) استفاده کنید، همچنین در مراسم عزاداری به جای قند و شکر برای مصرف چای از کشمش، توت یا خرما استفاده کنید.
اگر برای سرو غذا، چای و نوشیدنی از ظروف یک‌بار مصرف استفاده می‌شود، به بهداشتی بودن آن‌ها توجّه شود. استفاده از ظروف نامرغوب و بی‌کیفیت به صرف قیمت پایین و ریختن غذای نذری داغ داخل آن‌ها می‌تواند سلامت افراد را به خطر اندازد.
در خصوص نوع ظروف مورد استفاده می‌توان برای مصرف موادّ غذایی یا نوشیدنی‌های سرد از ظروف یک‌بار مصرف شیشه‌ای (ظروف پلی‌اتیلن) و برای مایعات و غذاهای گرم از ظروف یک‌بار مصرف گیاهی، مقوایی یا اسفنجی استفاده شود. استفادۀ نابجا از ظروف پلی‌اتیلن (ظروف یک‌بار مصرف شیشه‌ای) موجب آزاد شدن موادّ آلی و ترکیبات شیمیایی موجود در دیوارۀ ظروف و ورود آن‌ها به داخل موادّ غذایی می‌شود که مصرف آن‌ها برای سلامتی مضر است. بنابراین اگر درون این ظروف آب‌جوش یا غذای داغ ریخته شود، این مواد حل شده و وارد بدن می‌شوند و به دلیل داشتن ترکیبات خاص منجر به بروز مشکلات گوارشی، انواع آلرژی‌ها همچنین افزایش احتمال سرطان‌های مختلف می‌شود. ظرف‌هایی که از موادّ گیاهی و طبیعی تهیّه می‌شوند، بهترین نوع ظروف یک‌بار مصرف هستند. این ظروف که از موادّ اولیۀ طبیعی مانند نشاستۀ ذرت اصلاح‌شده تولید می‌شوند، فاقد موادّ زیان‌آور و شیمیایی هستند و نسبت به موادّ غذایی یا مایعات با حرارت بالا مقاومت دارند.
با توجّه به اینکه مصرف‌کنندگان غذای نذری از گروه‌های مختلف سنّی‌ای هستند که ممکن است دچار بیماری‌هایی نظیر بیماری‌های قلبی عروقی، دیابت، پُرفشاری خون یا چاقی باشند و اینکه اعتقاد مردم نسبت به متبرّک بودن این غذاها باعث می‌شود که در بسیاری از موارد افراد پرهیز غذایی خود را نادیده بگیرند، بنابراین توصیه می‌شود که غذای نذری به‌صورت کم‌چرب تهیّه شود و تا حدّ امکان از سرخ کردن غذاها اجتناب شود.
نکتۀ مهمّی که مصرف‌کنندگان غذای نذری لازم است در نظر داشته باشند این است که به مقدار مورد نیازشان غذای نذری دریافت کنند و تعادل در مصرف غذا را همیشه در نظر داشته باشند و صرف نذری بودن یا متبّرک بودن غذا در مصرف آن افراط نکنند.
معمولاً دریافت بیش از نیاز غذای نذری چند نتیجۀ نامطلوب می‌تواند داشته باشد:
فرد مجبور به دور ریختن اضافۀ غذا می‌شود که با این کار عملاً امکان استفادۀ غذا برای افراد نیازمند و گرسنه را نیز از بین می‌برد.
برخی افراد حجم بالای غذای نذری دریافتی را مصرف می‌کنند که با این کارکالری زیادی که بیشتر از نیاز فرد است وارد بدن خود می‌کنندکه عامل چاقی و اضافه‌وزن است؛ مشکلی که متأسّفانه در جامعۀ امروز به یک معضل و بیماری تبدیل شده است.
آخرین اقدامی که در خصوص دریافت بیش از نیاز غذای نذری صورت می‌گیرد این است که برخی افراد اضافۀ غذای نذری را در یخچال نگهداری می‌کنند و در چندین مرحله استفاده می‌کنند؛ امّا باید در نظر داشت که نگهداری طولانی‌مدّت غذای پخته‌شده در یخچال و گرم کردن چندبارۀ غذا باعث از بین رفتن ارزش غذایی آن می‌شود که می‌تواند برای سلامتی نیز مضر باشد.
بنابراین رعایت تعادل در مصرف غذای نذری کمک می‌کند که در کنار برخورداری از ثواب و ارزش معنوی آن به حفظ سلامت خود نیز کمک کنیم.
