درمان زيبايي با تراشيدن دندان يا ارتودنسي
دوشنبه 27 آذر 1402
تمايل به زیبایی به دلیل طبع زیباپسند انسان است؛ به همین دلیل در حوزۀ دندانپزشکی تراشیدن دندان رواج پیدا کرده، امّا برای زیباتر شدن باید به سراغ افراد متخصّص و با مهارت رفت.
برای ردیف کردن دندان‌هاي نامرتّب دو روش وجود دارد:
روش اول درمان ارتودنسی است که با حرکت تاج و ریشۀ دندان مشکل به صورت ریشه‌ای برطرف شده و دندان‌ها به طرز اصولي و علمي ردیف می‌شود. در روش دوم -که به‌جز درمان ارتودنسی است- حرکتی در دندان‌ها انجام نمی‌شود، بلکه با تراشیدن دندان یا اضافه کردن موادّ هم‌رنگ (كامپوزيت)، دندان‌ها به‌ظاهر ردیف‌شده به‌نظر می‌رسد.
در روش‌هایی که همراه با تراشیدن دندان و افزودن موادّ ترمیمی است، معمولاً بخشی از قسمت برجسته یا بیرون‌زدۀ تاج دندان -که شامل بخش بسیار مهم و نازک دندان یعنی مینای تاج دندان است- تراشیده می‌شود و در قسمت فرو رفته موادّ هم‌رنگ دندان (کامپوزیت) افزوده می‌شود تا سطح دندان صاف به‌نظر برسد. تراشیدن بافت سالم دندان و اضافه کردن موادّ ترمیمی هم‌رنگ به دندان و افزایش ضخامت آن هر دو برای دندان و بافت‌های نگهدارندۀ آن مخرّب است و مشکلاتی را در پی خواهد داشت که پایانی ندارد. متأسّفانه در بعضی افراد دندان‌های کج از ریشه کشیده شده و به جای آن‌ها دندان‌های مصنوعی ولی به حالت ردیف قرار داده می‌شود که خوشبختانه با افزایش آگاهی مردم و درک اهمّیت دندان اصلی این روش امروزه بسیار کمتر دیده می‌شود.
در نامرّتبی دندان‌ها با شدّت متوسّط و شدید هیچ مزیّتی در تراشیدن دندان وجود ندارد و درمان ارتودنسي بايد انجام شود. در مورد نامرتّبي خفیف دندان‌ها ممکن است تراشیدن دندان به بعضی افراد کمک کند که در این صورت نیز توصیه این است که حداقل فرصت مشاوره با یک متخصّص ارتودنسی را از دست ندهید و در این زمینه نظر و پیشنهاد درمان را با او در میان بگذارید. این گروه مراجعه‌کنندگان عمدتاً افرادی هستند که مشکل ترتیب صحیح دندانی زيادي ندارند و مشکل آنان فقط اشكال در فرم، اندازه يا ظاهر نازيباي یک یا چند دندان است. در تمام درمان‌های پزشکی کلید درمان درست حذف علّت اصلی ایجاد کنندۀ بیماری است، بنابراین اگر علّت اصلی مشکلات شما مربوط به ارتودنسي نباشد، متخصّص ارتودنسی شما را به متخصّص دندانپزشکی ترمیمی ارجاع خواهد داد.
در مواردی که درمان با مبنای صحیح انجام نشده باشد، هم در قسمت تراشیده شدۀ تاج دندان و هم در قسمتی که موادّ ترمیمی اضافه شده، مشکلاتی ایجاد خواهد شد. اولین مسئله این است که شما قسمتی از بافت سالم دندان خود را از دست داده‌اید که هیچ‌گاه نمی‌توانید آن را به‌دست آورید. در روش‌های این چنینی برای ردیف نشان دادن دندان بسته به مقدار کجی دندان حجم متفاوتی از بافت دندانی برداشته می‌شود و ممكن است دچار حسّاسيت دندان شويد يا نياز به عصب‌كشي پيدا كنيد.
توصیۀ متخصّصان این است که در مشكلات نامرتّبي متوسّط و شديد دندان حتّی اگر تمایل به درمان ارتودنسی ندارید، برای پیشگیری از به خطر افتادن سلامت دندان‌هایتان از درمان‌‌هاي مبتني بر تراش دندان هم استفاده نکنید.
مسئلۀ بعدی این است که تغییرات ایجاد شده در سطح سخت دندان از پشتیبانی و حمایت لثه، همچنین بافت‌های نگهدارنده برخوردار نیستند و حتّی برای وضعیت موجود دردسر‌هایی ایجاد می‌شود که با تجمّع باکتری‌های بیماری‌زا در حاشیۀ آن‌ها لثه می‌تواند تحلیل یا افزایش حجم پیدا کند که هر دو منشأ بیماری‌های پریودنتال هستند. در صورتی که بیماری‌های پریودنتال کنترل نشوند نیز وضعیت غیرقابل برگشت می‌شود و خطر از دست دادن کامل دندان وجود دارد.
مزیّتی که در روش بدون ارتودنسی تبلیغ می‌شود، کوتاه بودن طول دورۀ درمان در یک یا چند جلسه يا هزينۀ كمتر نسبت به درمان ارتودنسي است که در مقایسه با تمام مدّت طول عمر -که فرد را درگیر مشکلات درمان ناشی از این روش می‌کند- حرف درستی به‌نظر نمی‌رسد؛ این در حالی است که در ارتودنسی با توجّه به اینکه درمان با حذف عوامل ایجاد کننده مشکل انجام می‌شود، نتیجۀ منطقی و مطلوب بدون آسیب رساندن به بافت دندان به‌دست می‌آید.
به‌طور کلّی نوع مشکل و شدّت آن تأثیر عمده‌ای در تصمیم‌گیری نوع درمان دارد. توصیۀ متخصّصان این است که در موارد مشكلات نامرتّبي متوسّط و شديد دندان حتّی اگر تمایل به درمان ارتودنسی ندارید، برای پیشگیری از به خطر افتادن سلامت دندان‌هایتان از درمان‌‌هاي مبتني بر تراش دندان هم استفاده نکنید.
