اولین عینک کودک
چهارشنبه 8 آذر 1402
بعد از چندین دقیقه تلاش بی‌وقفه و طاقت‌فرسا برای معاینۀ کودکی که از قضای روزگار دچار ضعف بینایی و چه بسا تنبلی چشم است، کابوس دوم تفهیم ملایم و منطقی این خبر به پدر و مادری است که تمام وقت با چشمانی نگران و دلی لرزان منتظر نتیجۀ کار هستند. پس از پایان این چالش‌ها تازه گرفتاری اصلی نمایان می‌شود؛ انتخاب عینک مناسب؛ کاری که به عنوان اولین تجربه می‌تواند توأم با سردرگمی بسیاری باشد.
نسخۀ عینک، طفلی لجوج و یک عالمه انتخاب پیش رو که نه‌تنها نمی‌دانید کدامشان مناسب کودکتان است، بلکه از تمایل او به استفاده از عینک منتخب هم بی‌اطّلاع‌اید. نکات زیر برای یک انتخاب مناسب می‌تواند به دردتان بخورد و تجربۀ خرید اولین عینک را برایتان آسان‌تر کند:
ظاهر، زیبایی و مد
گاهی در مدّت کوتاهی نمرۀ عینک نیاز به بازبینی و تغییر مجدّد دارد؛ همچنین در اکثر موارد کودک خیلی زود به خدمت این وسیلۀ جدید ناخوانده -که برای اولین بار وارد زندگی‌اش شده- می‌رسد، بنابراین لازم نیست اولین انتخاب گران‌ترین مارک موجود باشد.
فلزی یا کائوچویی؟
معمولاً فریم‌های کائوچویی به دلیل دوام بالا، احتمال کمتر شکستن، وزن کمتر و قابلیت جاسازی عدسی‌های با ضخامت بالاتر انتخاب اول محسوب می‌شوند، امّا می‌توان با راهنمایی مسئول فنّی عینک‌سازی از فریم‌های فلزی هم استفاده کرد، به عنوان مثال فریم‌های فلزی تیتانیومی بسیار بادوام و سبک‌اند. نکتۀ قابل ذکر در این بین توجّه به حسّاسیت پوستی برخی افراد نسبت به آلیاژهای خاصّ فلزی مثل نیکل است، بنابراین به نقاط تماس یک فریم فلزی با پوست کودک توجّه کنید.
انتخاب پل بینی
بینی کودکان اغلب کوچک است و فریم‌های کائوچویی به‌راحتی روی پل بینی آنان قرار نمی‌گیرند. فریم‌های فلزی با بالشتک‌های قابل تنظیم کمتر در این زمینه دردسرساز می‌شوند، امّا با توجّه به اینکه کلّ وزن فریم در دو نقطه روی بینی وارد می‌شود، ردّ بیشتری روی بینی طفل برجای می‌گذارند، بنابراین بهتر است در مورد شماره‌های بالا و عدسی‌های سنگین‌تر از فریم‌های کائوچویی استفاده کرد و هنگام انتخاب این فریم‌ها توجّه به این مسئله مهم است که بین بینی کودک و پل بینی فریم فاصله‌ای نباشد. در این مورد حتماً نظر مسئول فنّی عینک‌سازی را جویا شوید.
فرم دستۀ عینک
قرارگیری انتهای دسته‌های عینک در جایگاه صحیح در پشت گوش کودک بسیار مهم است. از آنجا که شل بودن آن باعث سرخوردن عینک روی بینی می‌شود، برای کودکان با سنّ پایین -که در کنترل موقعیت عینکشان روی بینی کمتر دقّت می‌کنند- راه‌هایی از قبیل استفاده از دسته‌هایی با انتهای نیم‌هلال فنری، کوتاه کردن دسته، تغییر محلّ خم پشت گوش، استفاده از بند عینک یا کش مهارکننده (به‌خصوص برای کودکان پُرجنب و جوش) و اضافه کردن قطعۀ دور گوش لاستیکی با قابلیت نصب آسان روی دستۀ عینک برای ثبات فریم در پشت گوش کودک وجود دارند.
فنر دسته
از آنجا که کودکان هنگام گذاشتن و برداشتن عینک دقّت و احتیاط کافی ندارند، وجود فنر دسته عینک را بادوام‌تر می‌کند و از تغییر و نافرم شدن سریع آن به‌خصوص در مورد کودکانی که عادت به خوابیدن با عینک دارند، جلوگیری می‌کند.
توجّه به نمرۀ عینک تجویزی
از فروشنده در مورد ضخامت عدسی عینک کودک سؤال کنید. برای نمره‌های بالای عینک فریم‌های با سایز چشمی کوچک‌تر انتخاب کنید. با این کار امکان ساخت عدسی نازک‌تر با لبه‌های ظریف‌تر و طبعاً سبک‌تر فراهم می‌شود.
بعد از چندین دقیقه تلاش بی‌وقفه و طاقت‌فرسا برای معاینۀ کودکی که از قضای روزگار دچار ضعف بینایی و چه بسا تنبلی چشم است، کابوس دوم تفهیم ملایم و منطقی این خبر به پدر و مادری است که تمام وقت با چشمانی نگران و دلی لرزان منتظر نتیجۀ کار هستند. پس از پایان این چالش‌ها تازه گرفتاری اصلی نمایان می‌شود؛ انتخاب عینک مناسب؛ کاری که به عنوان اولین تجربه می‌تواند توأم با سردرگمی بسیاری باشد.
جنس عدسی
بهترین انتخاب برای عینک کودکان عدسی‌هایی با جنس پلی‌کربنات و ترای‌وکس هستند. این مواد در برابر شکست بیشترین مقاومت را دارند و نسبت به عدسی‌های پلاستیکی معمولی سبک‌تر هم هستند، به‌علاوه ذاتاً اشعّۀ ماورای بنفش خورشید را سد می‌کنند و از پوشش ضدّ خش نیز برخوردارند. در مورد قابلیت نازک‌تر و فشرده شدن عدسی‌ها پرس‌وجو کنید. البته عدسی‌های ظریف‌شده هزینۀ بالاتری هم دارند.
توجّه داشته باشید پوشش آنتی‌رفلکس یا ضدّ انعکاس با وجود تمام مزایای آن به‌علّت آنکه زود چرب و کثیف می‌شود، شاید مناسب اولین عینک‌های یک کودک خردسال نباشد. همچنین با توجّه به احتمال تغییرات زودهنگام نمرۀ عینک اطفال انتخاب عدسی‌های خیلی گران‌قیمت مقرون به‌صرفه به‌نظر نمی‌رسد.
برای کودکانی که ساعات زیادی را در فضای باز سپری می‌کنند، یا به نور شدید حسّاس‌اند، عدسی‌های آفتاب‌رنگ (فتوکرومیک)- که در برابر نور تیره می‌شوند- بهتر است. همچنین در برخی موارد می‌توان با رنگ کردن و اضافه کردن پوشش‌های ضدّ ماورای بنفش به عدسی‌های عینک قدیمی آن‌ها را به عنوان عینک ضدّ نور و آفتابی استفاده کرد. استفاده از عدسی‌های شیشه‌ای هرچند اغلب نازک‌تر و ظریف‌تر از عدسی‌های دیگرند، به‌دلیل خطرات احتمالی ناشی از شکستن آن‌ها توصیه نمی‌شود.
عینک یدکی
اگر شمارۀ چشم کودک بالاست و برای دید مطلوب وابستگی زیادی به عینک خود دارد، یا بنا به دلیلی مثل درمان مؤثّر تنبلی چشم مجبور به استفادۀ دائم از عینک است، تهیّۀ یک عینک پشتیبان فکری عاقلانه است. حداقل در صورت عدم تغییر قابل ملاحظۀ نمرۀ چشم کودک، عینک قدیمی را برای استفاده در روز مبادا تعمیر و نگهداری کنید.
سخن آخر، عینکی انتخاب کنید که صاحب عینک –کودک- رغبت به استفاده از آن را داشته باشد، چون هدف اصلی و نهایی انتخاب عینک، استفادۀ تمام و کمال از آن است، بنابراین به خواست کودکتان هنگام انتخاب عینک توجّه کنید و به جای تحمیل عقیده، انتخاب‌های او را در مسیر معقول و مؤثّر هدایت کنید.
