اهمّیت سلامت روان قبل و حین بارداری
شنبه 23 دی 1402
در دوران بارداری بیشتر توجّه مادر و اطرافیان به سمت آزمایش‌ها و سلامت فیزیولوژیکی شخص باردار معطوف است و توصیه‌ها اغلب در جهت مصرف موادّ غذایی خاص، ویتامین‌ها، آهن و... است. امّا هم‌زمان با این مراقبت‌ها دوران بارداری نیازمند مراقبت‌های درست در زمینۀ روحی و روانی است. در این دوران نقش اطرافیان درجۀ یک به‌خصوص همسر بسیار ارزشمند است.
شخص باردار تا آنجا که ممکن است باید از استرس‌ها و فشار روانی دور باشد و فضایی آرام برای استراحت و گذراندن دوران بارداری وی فراهم شود. خانم‌ها معمولاً در زمان حاملگی حسّاس‌تر و زود رنج‌تر می‌شوند و نیاز به توجّه بیشتری از سمت همسر خود دارند.
همسران خانم‌های باردار نقش مهمّی در حفظ سلامت روان و آرامش خاطر آنان در دوران بارداری دارند و اگر این موارد رعایت نشود، آثار زیان‌باری در مادر و جنین خواهد داشت. کیفیت رابطۀ عاطفی در این دوران باید بالا باشد و در طیّ این دوران از مشاجره پرهیز شود. در زمان حاملگی معمولاً سطح اضطراب مادر بالاتر از حالت عادّی است و به دلایل مختلف نظیر نگرانی دربارۀ نحوۀ زایمان و سلامت جنین و موارد این چنینی اگر کیفیت رابطه با همسر نیز در این دوران مطلوب نباشد، بر فشارهای روانی مادر افزوده خواهد شد.
حمایت عاطفی و همدلی همسر نقش چشمگیری در کاهش اضطراب و فشارهای دوران بارداری دارد. آرامش مادر در جنین داخل رحم نیز بی‌تأثیر نیست. از آنجا که شخصیت فرزندان ما نتیجۀ ژنتیک و محیط است، باید به این نکته (محیط فرزندمان) از دوران جنینی اهمّیت داده شود. اگر محیط در زمان بارداری نامساعد باشد، احتمال سقط جنین (در ماه‌های اول بارداری) و به‌وجود آمدن مشکلات فیزیولوژیکی بیشتر در مراحل شکل‌گیری جنین اتّفاق می‌افتد و در بُعد روحی و روانی زمینه‌ساز مشکلات روحی برای فرزندمان می‌شود، به‌خصوص اگر بعد از تولّد نیز مشکلات ادامه داشته باشد.
چند توصیه به زوجین
- به زوجین توصیه می‌شود تا زمانی که مشکلات زناشویی‌شان را حل نکردند، اقدام به بچّه‌دار شدن نکنند.
- بعضی از زوج‌ها به اشتباه فکر می‌کنند با تولّد فرزندشان مشکلات حل خواهد شد، هرگز چنین نخواهد بود، بلکه موردی جدید به مشکلات شما اضافه می‌شود.
- فرزندان ما دارو و درمان رابطۀ نادرست ما با همسرمان نیستند.
چه زمانی اقدام به باردار شدن کنیم؟
زمانی برای باردار شدن مناسب است که زن و شوهر احساس خوشبختی کنند و هر دو نفر احساس رضایت از زندگی داشته باشند و رابطۀ خوبی بین زوجین حکم‌فرما باشد. همچنین از نظر اقتصادی، جسمانی و روانی-عاطفی توان پذیرش یک فرد جدید را به زندگی داشته باشند، در غیر این صورت با مشکلات زیادی مواجه خواهند شد.
از نظر متخصّصان صلاح نیست از فرزندان برای محکم کردن رابطۀ زناشویی و حلّ مشکلات استفاده کنید؛ این کار کاملاً اشتباه است و حتماً قبل از اقدام به بارداری اطّلاعات کافی در شیوه‌های فرزندپروری و ارتباط صحیح با فرزند کسب کنید و با آگاهی اقدام کنید. امروزه با پیشرفت علم و گسترش روانشناسی این امکان وجود دارد که افراد در چنین مواردی با آگاهی بیشتر بهترین تصمیم را برای زندگی‌شان انتخاب کنند.
