علّت زانودرد در جوانان
دوشنبه 22 اسفند 1401
عموماً زانودردهایی که در افراد جوان رخ میدهد بهدلیل بیماری و علّتی غیر از ساییدگی زانو است که از شایعترین علّتهای آن میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
• نرمی غضروف کشکک زانو یا کندرومالاسی پاتلا
یکی از شایعترین علّتهای درد زانو در جوانان بیماری نرمی غضروف کشکک است. سنّ شایع این بیماری در دوران جوانی بین۲۰ تا ۳۰سالگی است. حرکتهای نامناسب زانو در حین فعّالیتهای بدنی، استفادۀ زياد از زانو و فشارهای مکرّر به مفصل زانو ازجمله دویدن و پریدن، ضربه، ناهماهنگی بین عضلات خارج و داخل ران و یا ضعف عضلات ران باعث سايیده شدن غضروف میشوند. اين مشكل در افرادی كه دچار شلی ليگامانی يا نرمی مفصلی هستند شايعتر است. در افرادی كه شلی ليگامانی دارند لبۀ پشت استخوان کشکک زانو بیشتر درگیر میشود، بنابراین افراد باید تلاش کنند وزن خود را هنگام ايستادن به عقب نیندازند و به حالت ایستادن و راه رفتن خود دقّت کنند كه هميشه در مسير مستقيم وزن منتقل شود.
• کشیدگی یا پارگی رباطهای زانو
کشیدگی یا پارگی رباطهای زانو یکی از شایعترین آسیبهای زانو در افراد جوان است که معمولاً بهدنبال ورزشهای سنگین ایجاد میشود و باعث درد شدید در زانو میشود.
• پاهای پرانتزی
• تروما و آسیبهای ورزشی
در برخی افراد جوان تروماهای كوچک و مستمر شایع است. برای مثال، آسیبهایی که در اثر استفاده از تردمیلهای بدون ضربهگير و در سرعتهای بالا یا دوچرخهسواری ایجاد میشود. افرادی که برای تناسب اندام خود از وسیلههای ورزشی استفاده میکنند باید علاوهبر آگاهی از نحوۀ استفاده از وسیلۀ ورزشی توجّه داشته باشند که پیش از شروع ورزش بدن خود را گرم کنند و پس از پایان فعّالیت ورزشی نیز باید بهتدریج از فعّالیت بدن بکاهند و یکدفعه تمرین را متوقّف نکنند.
• آرتریت زانو
آرتریت زانو یکی دیگر از علّتهای زانودرد در جوانان است كه «آرتریت جوانان بهعلّت نامشخّص» نامیده میشود و علّت آن ناشناخته است.
زانودرد در جوانان در برخی موارد دلایل شناختهشده و مشخّصی ندارد. بیمار باید از نظر بیماری روماتیسم نیز مورد بررسی قرار گیرد.
زانودرد در جوانی عموماً در برخی گروههای انسانی و شغلی شایعتر است:
• ورزشکاران، بهخصوص افرادی که به ورزشهایی نظیر والیبال و بسکتبال فعّالیت دارند؛ ورزشهایی که نیاز به دویدن و پریدن زیاد دارد.
• جوانانی که بهصورت ژنتیکی به مشکلاتی مانند پرانتزی بودن پاها، و کوتاهی یا بلندی پا دچار هستند.
• جوانان کمتحرّک و دارای اضافهوزن؛
• افراد دارای سابقۀ خانوادگی ابتلا به زانودرد و اختلالات زانو.
پیشگیری از زانودرد در جوانی
مهمترین عامل زانودرد در جوانان سبک زندگی نادرست و عادتهای حرکتی غلط است که رعایت برخی نکات ساده میتواند تا حدّ زیادی از بروز این عارضه پیشگیری کند:
• متعادل نگه داشتن وزن بدن و دوری از چاقی
• داشتن برنامۀ منظّم ورزشی و رعایت نکات ایمنی لازم در زمان ورزش کردن
• خودداری از وارد شدن ضربه به زانو
• خودداری از بیتحرّکی و نشستنهای طولانیمدّت
• اجتناب از ورزشها و مشاغلی که فشار زیادی را به زانو وارد میکنند.
• مراجعۀ بهموقع به پزشک متخصّص در صورت بروز هرگونه علائم نظیر درد مکرّر در عمق زانو، قفل شدن ناگهانی زانو، شنیدن صدای سایش در حین ورزش و یا انجام هر حرکت بدنیای، عدم تعادل ناگهانی و ... .
عموماً زانودردهایی که در افراد جوان رخ میدهد بهدلیل بیماری و علّتی غیر از ساییدگی زانو است
روشهای درمان زانودرد در جوانی
راههای درمان زانودرد در جوانی بستگی بهعلّت زانودرد و شدّت آن دارد. تشخیص بهموقع علّت زانودرد از اصلیترین مواردی است که در بهبودی سریعتر و راحتتر این درد بسیار مؤثّر است.
درمان زانودرد جوانی در اغلب موارد به کمک استراحت و روشهای محافظهکارانه درمان میشود:
• استراحت
• درمان دارویی (استفاده از مسکّنها ازجمله استامینوفن و یا داروهای ضدّالتهابی)
• فیزیوتراپی، ورزشدرمانی، تقویت عضلات اطراف زانو و اصلاح الگوهای حرکتی
• استفاده از بریس زانو یا زانوبند
• تزریق داخل مفصل (کورتیکواستروئید، پی.آر.پی، هیالورنیک اسید)