عـوارض استفـاده از لاک ناخـن
دوشنبه 13 اسفند 1403
معمولاً خانم‌ها و دختربچّه‌ها به دلیل حسّ زیبایی‌دوستی، از لاک ناخن برای زیبایی و یا پوشاندن نقص‌های ناخنی استفاده می‌کنند.
موادّ عمدۀ تشکیل‌دهندۀ لاک ناخن شامل نیترو سلولز، استون (حلّال)، آمیل‌استات (حلّال)، بوتیل‌استئارات (پلاستی‌سایزر)، رزین، عطر و رنگ است. مهم‌ترین جزء تشکیل‌دهندۀ لاک ناخن نیترو سلولز است. نیترو سلولز به‌صورت لایه‌ای نازک -که سخت، درخشان و ضدّ آب است- روی ناخن باقی می‌ماند؛ این مادّه از سلولز گیاهی مشتق می‌شود و در حلّال‌های آلی حل می‌شود. سه مادّۀ مضرّ اصلی موجود در لاک ناخن فرمالدهید، تولوئن و فتالات است.
یکی از عوارض لاک ناخن، واکنش حسّاسیت پوستی آلرژیک به دلیل وجود تولوئن و فرمالدئید است که می‌تواند در نواحی‌ای مانند پلک، گردن، صورت و ناحیۀ تناسلی تظاهر یابد. در کودکانی که ناخن می‌جوند، این مواد سمّی محسوب می‌شود. در لاک‌های با میزان آلرژی پایین، غلظت این مواد به حداقل می‌رسد یا حذف می‌شود. تولوئن و فتالات لاک‌ها منجر به حسّاسیت ریوی در افراد مستعد، به‌ویژه در کارکنان آرایشگاه‌ها می‌شود، بنابراین این مکان‌ها همواره نیازمند تهویۀ مناسب هستند.
برخورد طولانی‌مدّت با تولوئن می‌تواند منجر به علائم جسمی، روانی و اختلالات رفتاری متعدّدی شود. تماس طولانی‌مدّت با فرمالین نیز می‌تواند منجر به سرطان‌های بینی و گلو شود. فتالات موجود در لاک‌ها آثار بدی بر ریه‌ها، کبد، کلیه‌ها و بیضه‌ها دارد. فتالات و ترکیب‌های گوناگون آن اثری شبیه به استروژن دارند، بنابراین اگر زنان باردار در معرض این مادّۀ مضر قرار گیرند، فرزند پسرشان با ناهنجاری‌های مادرزادی در اندام تناسلی متولّد خواهد شد.
متأسّفانه گذشته از مسئلۀ زیبایی، استفادۀ مکرّر و طولانی از لاک‌های تیره‌رنگ موجب تغییر رنگ و لکّه‌دار شدن ناخن‌ها می‌شود، زیرا موادّ رنگی موجود در لاک به داخل صفحۀ ناخن نفوذ می‌کند و منجر به تغییر رنگ ناخن می‌شود، به عنوان مثال لاک‌های ناخن طیف رنگ قرمز معمولاً در ناخن، لکّه‌های زردرنگ ایجاد می‌کنند. خوشبختانه با رشد ناخن این مشکل حل می‌شود، امّا برای جلوگیری از آن می‌توان با استفاده از لایۀ پوشانندۀ بی‌رنگ قبل از استفاده از خود لاک، این مشکل را برطرف کرد.
استفادۀ مکرّر و طولانی از لاک‌های تیره‌رنگ موجب تغییر رنگ و لکّه‌دار شدن ناخن‌ها می‌شود، زیرا موادّ رنگی موجود در لاک به داخل صفحۀ ناخن نفوذ می‌کند و منجر به تغییر رنگ ناخن می‌شود، به عنوان مثال لاک‌های ناخن طیف رنگ قرمز معمولاً در ناخن، لکّه‌های زردرنگ ایجاد می‌کنند.
استفادۀ مکرّر از استون برای پاک‌کردن لاک باعث مات‌شدن صفحۀ ناخن می‌شود و روش‌های پدیکور و مانیکور نیز باعث تخریب کوتیکول و جدا شدن ناخن می‌شود. استفاده از چسب ناخن حاوی متاکریلات برای ناخن‌های مصنوعی نیز خود منجر به کدر شدن ناخن‌ها، شکاف و ترک آن‌ها می‌شود، به همین دلیل ناخن‌های مصنوعی باید هر سه ماه یك‌بار برداشته شوند تا اجازۀ رشد طبیعی به آن‌ها داده شود. به نظر می‌رسد که روش‌های زیباسازی ناخن با اینکه جلوۀ بصری به آن‌ها می‌دهد، امّا منجر به آسیب‌های ثانویه می‌شود و تا حدّ ممکن استفاده از آن‌ها باید به حداقل برسد.
