نقش رژیم غذایی در افزایش باروری
شنبه 1 شهریور 1404
تأثیر الگوی غذایی بر باروری
الگوی غذایی نقش بسیار مهمی در سلامت باروری دارد. رژیم‌های غذایی غنی از میوه‌ها، سبزیجات، غلات کامل، ماهی، مغزها و روغن‌های گیاهی به‌ویژه رژیم مدیترانه‌ای، با افزایش کیفیت تخمک و اسپرم، بهبود تعادل هورمونی و کاهش التهاب در بدن همراه هستند. در مقابل، رژیم‌های غذایی غربی که سرشار از چربی‌های ترانس، قندهای ساده و غذاهای فراوری‌شده هستند، با کاهش توان باروری و افزایش اختلالات تخمک‌گذاری و کاهش کیفیت اسپرم ارتباط دارند.
مواد مغذی مؤثر در باروری
پروتئین‌های گیاهی: جایگزین کردن پروتئین‌های حیوانی با منابع گیاهی مانند حبوبات و مغزها می‌تواند خطر ناباروری ناشی از اختلالات تخمک‌گذاری را کاهش دهد.
آنتی‌اکسیدان‌ها: آنتی‌اکسیدان‌ها مانند ویتامین C، E و ترکیبات گیاهی موجود در سبزیجات رنگی و میوه‌ها به حفاظت از سلول‌های جنسی (تخمک و اسپرم) در برابر استرس اکسیداتیو کمک می‌کنند.
اسیدهای چرب امگا-۳: این چربی‌های مفید که در ماهی‌های چرب، گردو، بذر کتان و روغن‌های گیاهی یافت می‌شوند، نقش مهمی در تنظیم هورمون‌ها و بهبود جریان خون به اندام‌های تولیدمثل ایفا می‌کنند.
فولات (اسید فولیک): مصرف فولات به‌ویژه در ماه‌های پیش از بارداری، احتمال تشکیل ناهنجاری‌های لوله عصبی را کاهش داده و در فرایند تخمک‌گذاری و لقاح مؤثر است.
روی (زینک): روی باعث بهبود کیفیت اسپرم در مردان و تقویت عملکرد تخمدان در زنان می‌شود. این ماده معدنی در گوشت، غلات کامل، تخم‌مرغ و لبنیات یافت می‌شود.
آهن: مصرف آهن، به‌ویژه در زنان، به پیشگیری از کم‌خونی و تنظیم چرخه قاعدگی کمک کرده و احتمال بارداری را افزایش می‌دهد.
کلسیم و ویتامینD: این دو ماده با هم در عملکرد مناسب تخمدان‌ها و تولید هورمون‌های جنسی نقش دارند. لبنیات، سبزیجات برگ‌سبز و نور آفتاب منابع اصلی آن‌ها هستند.
برای زنانی که مبتلا به سندرم تخمدان پلی‌کیستیک هستند، رژیم‌های ضدالتهاب حاوی فیبر بالا، چربی‌های مفید و با شاخص گلیسمی پایین، می‌توانند باعث تنظیم چرخه قاعدگی، کاهش مقاومت انسولینی و افزایش شانس بارداری شوند.
سبک زندگی و رژیم غذایی پیش از بارداری
تغییر رژیم غذایی به‌ویژه سه تا شش ماه پیش از تلاش برای بارداری، می‌تواند نقش کلیدی در افزایش شانس لقاح موفق ایفا کند. کاهش وزن در افراد دارای اضافه‌وزن، حذف غذاهای فرآوری‌شده و نوشیدنی‌های شیرین، ترک مصرف الکل و محدود کردن کافئین از مهم‌ترین گام‌ها در این دوره هستند.
مکمل‌های غذایی
در صورتی که دریافت کافی ویتامین‌ها و مواد معدنی از طریق غذا امکان‌پذیر نباشد، مصرف مکمل‌های حاوی اسید فولیک، ویتامینD، امگا-۳، زینک، آهن و سایر ترکیبات تحت نظر پزشک یا متخصص تغذیه توصیه می‌شود.
