تأثیر ورزش بر بیماری ام‌اس
سه شنبه 23 اسفند 1401
بیماری مولتیپل اسکلروزیس (MS) یک بیماری التهابی پیشرونده است که به غلاف‌های میلین، که سلول‌های عصبی را می‌پوشانند، آسیب می‌رساند. درنتیجه این بیماری در مناطق متعدّد اسکار بافتی به نام اسکلروز ممکن است ظاهر شود. تصویربرداری MRI یک معاینۀ اولیۀ مکمّل برای نظارت و تشخیص ام‌اس است. تقسیم‌بندی ضایعات ام‌اس از تصاویر مغز MR در تشخیص این بیماری مهم است. تشخیص، و تجزیه و تحلیل این ضایعات از تصاویر مغز MR معمولاً وقت‌گیر و گران‌قیمت است. بنابراین، روش‌های خودکار و نیمه‌خودکار برای تقسیم‌بندی ضایعات ام‌اس توصیه می‌شود. تخمین زده می‌شود 2.3 میلیون نفر در سراسر جهان مبتلا به ام‌اس هستند. علائم ام‌اس به مرور زمان به‌وجود می‌آید و می‌تواند شامل بی‌حسّی یا سوزن شدن در اندام‌ها، ضعف عضلات و خستگی باشد.
از سالیان دور یک باور غلط در مورد ورزش در بیماران ام‌اس وجود دارد که این بیماران قادر به ورزش کردن نیستند و ورزش کردن باعث ایجاد حملات در بیماران ام‌اس می‌شود. این در حالی است که برخلاف این تصوّر، ورزش برای افراد مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس مزایای مختلفی دارد. برای مثال، ورزش می‌تواند به بهبود قدرت و تحرّک و افزایش سلامت روان کمک کند.
ورزش منظّم می‌تواند به افزایش تحرّک‌پذیری حرکت عضلات و به‌طور کلّی بهبود زندگی فرد کمک کند. همچنین ورزش منظّم به داشتن بدن و ذهن سالم کمک می‌کند و این می‌تواند خطر ابتلا به بیماری و شرایط مزمن سلامتی مانند بیماری‌های قلبی و دیابت را کاهش دهد. نتایج یک بررسی سیستمیک منتشرشده در سال 2019 نشان می‌دهد که ورزش هوازی و فیزیوتراپی می‌تواند بسیاری از جنبه‌های زندگی برای مبتلایان به ام‌اس را بهبود بخشد، ازجمله علائم جسمی، سلامت روان و عملکرد اجتماعی.
ورزش منظّم برای مبتلایان به ام‌اس در موارد زیر کمک‌کننده است
• بهبود تحرّک؛
• بهبود حرکات عضلانی و انعطاف‌پذیری؛
• کیفیت کلّی زندگی را افزایش می‌دهد.
• خطر عوارض مربوط به ام‌اس را کاهش می‌دهد.
• خطر ابتلا به بیماری‌های روانی مثل افسردگی را کاهش می‌دهد.
انجمن‌های مولتیپل اسکلروزیس یادآور می‌شوند که ورزش منجر به بهبود عملکرد شناختی و حافظۀ بیماران می‌شود و به شخص کمک می‌کند تا بر برخی از مشکلات شناختی مرتبط با ام‌اس غلبه کند.
فواید ورزش برای مبتلایان به ام‌اس
• تقویت سلامت قلب
• بهبود عملکرد ریه
• افزایش سطح انرژی
• بهبود خلق‌وخوی افراد
• افزایش قدرت عضلات و استخوان‌ها
پیش از شروع برنامۀ ورزشی باید با پزشکتان مشورت کنید. پزشک ممکن است ابتدا کار با یک فیزیوتراپی را توصیه کند. فیزیوتراپی می‌تواند براساس علائم خاص یک شخص و وضعیت سلامتی فعلی آن‌ها، یک برنامۀ ورزشی اختصاصی طرّاحی کند. فیزیوتراپی همچنین می‌تواند به مردم یاد دهد که چگونه تمرین‌ها را به‌درستی انجام دهند تا از آسیب‌دیدگی جلوگیری شود.
ورزش‌هایی که می‌توانند به کاهش علائم بیماری ام‌اس کمک کنند
• تمرین‌های هوازی
• تمرین‌های قدرتی
• یوگا
• تای‌چی
• ورزش‌های آبی
• تمرین‌های تعادل
بیماری مولتیپل اسکلروزیس (MS) یک بیماری التهابی پیشرونده است که به غلاف‌های میلین، که سلول‌های عصبی را می‌پوشانند، آسیب می‌رساند. درنتیجه این بیماری در مناطق متعدّد اسکار بافتی به نام اسکلروز ممکن است ظاهر شود. تصویربرداری MRI یک معاینۀ اولیۀ مکمّل برای نظارت و تشخیص ام‌اس است. تقسیم‌بندی ضایعات ام‌اس از تصاویر مغز MR در تشخیص این بیماری مهم است.
چطور فرد مبتلا به ام‌اس به‌صورت استاندارد و امن ورزش بکند؟
ورزش منظّم می‌تواند علائم ام‌اس را بهبود ببخشد. با این حال، افراد ممکن است هنگام شروع برنامه ورزشی جدید، اثر منفی ورزش را احساس کنند. همچنین کار بیش از حدّ بدن می‌تواند منجر به خستگی شدید، سفتی و اسپاسم عضلات شود. انجمن‌های حمایتی ام‌اس هشدار می‌دهند که خستگی بعد از تمرین نباید بیش از 2 ساعت طول بکشد. پزشکان توصیه می‌کنند که هر کسی که این میزان خستگی را تجربه می‌کند، شدّت، تعداد دفعات یا مدّت زمان تمرین خود را کاهش دهد.
افراد باید در صورت تجربۀ موارد زیر از ورزش خودداری کنند
• خستگی بیش از حد
• سرگیجه
• گرمای بیش از حد
• گیجی و منگی
• از بین رفتن تعادل یا مشکلات تعادلی
در هنگام ورزش نکات ایمنی زیر را رعایت کنید
• برای جلوگیری از گرم شدن بیش از حد هیدراته بمانید و از مایعات به اندازۀ کافی استفاده کنید.
• در هنگام انجام تمرین‌های تعادل، از دیوار یا نرده استفاده کنید.
• قبل و بعد از هر تمرین حرکات کششی کنید تا از صدمات جلوگیری شود.
• به محیط اطراف توجّه کنید.
• آهسته عمل کنید و با استفاده از فرم و شیوۀ صحیح تمام تمرین‌ها را انجام دهید.
