
زیبایی را از دریا نگیریم!
شنبه 13 اسفند 1401
کمکم فصل گرما از راه میرسد و دوباره طبیعت قرار است میزبان تفریحات بشر باشد؛ از جنگلها گرفته تا سواحل دریا؛ همه خود را آمادۀ پذیرش حجم وسیعی از زبالههای تجزیهپذیر و تجزیهناپذیر بشر میکنند. بسیاری از افراد گردشگر اینگونه فکر میکنند که زبالههای تجزیهپذیر، یعنی باقیماندۀ غذا و میوه ـ حتّی کاغذ ـ به این دلیل که در طبیعت قابل خورده شدن و تجزیه شدن توسّط میکروارگانیسمها هستند و تجزیۀ کامل میشوند، میتوانند بهراحتی در بستر طبیعت رها شوند. اما این تفکّر کاملاً آسیبزننده است، چراکه حتّی این نوع پسماند یا زباله زمان مخصوص خودش را برای نابودی و هضم شدن در طبیعت میطلبد و در این مدّت زمانْ آلودگی ظاهری در طبیعت ایجاد میشود. این اتّفاق در مورد منابع آبی و سواحل دریا اهمّیت چند برابر دارد، چراکه حسّاسیت این اکوسیستم از لحاظ آسیب دیدن بسیار بالاست.

هنگامیکه ساحل دریا آلوده با زباله شود موجها مثل یک دستگاه مکنده تمام این زبالهها را به درون خود فرو میبرد و همینجا آغاز یک ماجرای هولناک است. زبالههای تجزیهپذیر باعث آلودگی میکروبی در آب میشوند، رنگ آب را کدر میکنند و اکسیژن آب را پایین میآورند. این زبالهها در اثر برخورد با ضربات موج دریا ریز و ریزتر میگردند و وارد چرخۀ تغذیۀ آبزیان میشوند. یکی از همین آبزیان، که بسیار راحت میتواند تحتِتأثیر این آلودگی قرار بگیرد، ماهی خوراکی است که به مصرف انسان میرسد. طبیعتاً آلودگی ماهیان آلوده به سلامت انسان نیز ضرر میرساند.
نوع دیگر زبالهها زبالههای پلاستیکی و تجزیهناپذیرند که آسیب فراتر و درازمدّتتری دارند. آبزیان بزرگجثهای مثل فوکها و گاوهای دریایی ممکن است این زبالهها را ببلعند یا حتّی در معدۀ پرندگان بزرگجثهای مثل پلیکانها بهوفور دیده میشود. در بعضی از آبزیان وضع طور دیگری است. زبالههای پلاستیکی راه تنفّسی لاکپشتهای بزرگجثه را میبندد و در بسیاری از موارد در بینی این جانوران گیر میکند و اگر ناجیان محیطِزیست در پژوهشهای میدانی خود متوجّه این قضیه نشوند، جانور بهتدریج خواهد مرد.
حال اگر شما با خواندن این مطالب احساس وظیفه یا مسئولیت کردید و بهدنبال راهِحل هستید، چند راه برای کمک به این وضعیت به شما پیشنهاد میکنیم:
- اگر به ساحل برای تفریح میروید، سفرۀ غذایتان را کنار ساحل پهن نکنید.
- همیشه همراه خودتان یک کیسۀ زباله داشته باشید و پس از پایان گردش و تفریح آن را به یک سطل زبالۀ امن بیندازید.
- مراقب اسباببازیهای کودکان باشید که در ساحل باقی نماند وگرنه با حرکت شن و ماسه و امواج به بستر دریا وارد خواهد شد.
- برای شنا و تفریح در آب از بخشهای واجد طرح ساحلی استفاده کنید.
- این نکات را بهصورت یک رشتۀ زنجیر جهت فرهنگسازی به خانواده و اقوام، فرزندان و دوستان و نزدیکانتان انتقال دهید.